Als het regent en we zijn thuis, denken we meestal aan het sluiten van de ramen, maar er is iets waar bijna niemand aandacht aan besteedt: de antennekabel. Hoewel het onschuldig lijkt, kan het een ernstig gevaar worden tijdens een storm. Ja, dat dunne draadje dat de tv verbindt met de buitenantenne, dat onschuldig lijkt, kan een gevaarlijk ingangspunt worden voor blikseminslag tijdens onweer. Dit klinkt misschien vergezocht, maar dat is het helemaal niet.
De antennedraad wordt tijdens onweer een extra geleider die bliksemenergie rechtstreeks naar de tv of zelfs naar andere apparaten kan trekken of doorgeven. Dit gebeurt omdat buitenantennes meer kans hebben om getroffen te worden door een blikseminslag. Als dit gebeurt, zoekt de energie de gemakkelijkste weg naar aarde en dat kan precies de draad zijn die de antenne met de binnenkant van het huis verbindt. Dus in een kwestie van seconden gaat er stroom door de coaxkabel die de aangesloten apparaten bereikt.
Het stille gevaar van de antennedraad als het regent
Sommige mensen denken dat dit risico overdreven of een mythe is, maar er zijn meerdere gedocumenteerde gevallen die het tegendeel bewijzen. Er zijn meldingen van huizen waar blikseminslagen televisies, routers, set-top boxes en andere apparaten volledig hebben doorgebrand, zonder zelfs maar de elektrische hoofdbedrading te raken. De enige verbinding tussen de blikseminslag en de schade was de antennekabel. In andere, ernstigere gevallen veroorzaakte de ontlading brand door het raken van brandbare materialen in de buurt.
Daarom is het niet voldoende om de stekker van de tv uit het stopcontact te halen of overspanningsbeveiligingen te gebruiken. Wanneer de bliksem inslaat, is de energie die vrijkomt gigantisch: het kan meer dan 100 miljoen volt zijn. Deze ontlading zoekt altijd de gemakkelijkste weg naar de aarde, en dat geldt niet alleen voor elektrische draden, maar voor elke metalen geleider die met een hoog punt is verbonden, zoals antennes. Van daaruit volgt de ontlading zijn weg door elke metalen verbinding: coaxkabels, draagconstructies of zelfs schroeven en raamkozijnen als die elektrisch met elkaar verbonden zijn.
Wat moet je doen?
Het beste is om het weerbericht in de gaten te houden. Als je een storm ziet aankomen, wacht dan niet tot het begint te regenen of donderen. Zodra je vermoedt dat er elektrische activiteit in de buurt is, moet je de antennekabel loskoppelen van de tv of settopbox.
Een andere goede gewoonte is het installeren van een aardingssysteem voor de antenne. Dit bestaat uit een set metalen elementen die elektrische ladingen veilig naar de grond leiden, zodat ze niet in het huis kunnen binnendringen. Daarnaast zijn er apparaten die bekend staan als “overspanningsbeveiligers” voor coaxkabels, die in de lijn van de antennekabel kunnen worden geïnstalleerd als extra preventieve maatregel.
Wat je nooit moet doen
Raak onder geen enkele omstandigheid draden of elektronische apparatuur aan tijdens onweer. Zelfs als je denkt dat je tijd hebt om iets los te koppelen, is het beter om het zekere voor het onzekere te nemen. Een elektrische schok kan niet alleen je apparatuur beschadigen, het kan ook direct jou treffen als je in contact bent met een apparaat op het moment van de schok. Het beste is om alle voorzorgsmaatregelen te nemen voordat het onweer losbarst.
Vertrouw ook niet alleen op stekkerdozen met overspanningsbeveiliging. Deze beveiligingen werken goed tegen kleine variaties in voltage, maar een blikseminslag gaat hun capaciteit ver te boven. Ze zijn nuttig, maar niet waterdicht. Als je een buitenantenne hebt aangesloten, is het risico nog steeds aanwezig zolang je deze niet loskoppelt van het systeem.
Veel mensen denken dat ze veilig zijn als het regent omdat ze in hoogbouwflats wonen of in gebouwen met gemeenschappelijke antennes. Maar de waarheid is dat antennekabels in gemeenschappelijke installaties ook ontladingen kunnen overbrengen. Als de installatie niet goed geaard is of geen adequate beschermingsmiddelen heeft, wordt het risico vermenigvuldigd. Het is daarom de verantwoordelijkheid van zowel beheerders als bewoners om te controleren of alles goed is geïnstalleerd.
Extra tips om je huis te beschermen
Naast het loskoppelen van de antennedraad zijn er nog andere belangrijke stappen die kunnen helpen om je huis en elektronica te beschermen tijdens onweer. Een van de belangrijkste is om de stekker van gevoelige apparaten en elektronica volledig uit het stopcontact te halen. Hieronder vallen televisies, computers, modems, routers, videogameconsoles en opladers. Hoewel veel mensen denken dat het voldoende is om de apparaten uit te schakelen, is de realiteit dat zolang ze op het lichtnet zijn aangesloten, ze nog steeds kwetsbaar zijn voor een plotselinge spanningspiek veroorzaakt door de bliksem.
Een andere belangrijke aanbeveling is om het gebruik van telefoons met snoer te vermijden, omdat de telefoonlijn ook een elektrische schok kan geleiden. Het is ook raadzaam om geen metalen kranen, douches, leidingen of apparaten aan te raken als het regent, omdat water en metaal uitstekende geleiders van elektriciteit zijn.
